Ніякай касметыкі, мабільнікі толькі па выхадных, і без паслабленняў – як дзяўчаты праходзяць курс маладога байца пад Смаргонню (Фота)

Да прыняцця прысягі шчасліўцы, якія пераадолелі ўсе неабходныя для паступлення ў ваенную ВНУ выпрабаванні і конкурс пяць чалавек на месца, курс маладога байца праходзяць у навучальным цэнтры Інстытута пагранічнай службы пад Смаргонню. 

… Дождж – як з вядра. А на пляцы адбіваюць крок новаспечаныя курсанткі, выразна выконваючы каманды. Фігуры схаваныя плашч-накідкамі, твары – пад капюшонамі. І толькі калі дождж прыцішваецца, і капюшоны знятыя, заўважаеш і старанна заплеценыя ў касічкі валасы, і дзявочыя ўсмешкі. Здаецца, страявая падрыхтоўка на пляцы з аўтаматам пад суцэльным дажджом – выпрабаванне не для далікатных жаночых плячэй, а яны нічога, усміхаюцца.

– Спачатку, вядома, было ўсякае: і крок збіваўся, і не атрымлівалася нічога, – успамінае курсавы афіцэр трэцяга ўзвода першага курса факультэта №1 маёр Вольга Гайманава. – Цяпер ужо нічога, прывыклі, навучыліся.

А прывыклі і навучыліся за два тыдні – роўна столькі прайшло з таго часу, калі яны ўпершыню апранулі форму і атрымалі першае вайсковае званне – курсант.

Цяперашні набор дзяўчат на вучобу ў інстытут памежнай службы – першы ў гісторыі не толькі навучальнай установы. Калі будучых памежнікаў рыхтавалі на адным з факультэтаў Ваеннай Акадэміі Беларусі, прымалі сюды выключна прадстаўнікоў моцнага полу. Але прыярытэты мяняюцца, у пунктах пропуска цяпер працуе шмат вайскоўцаў-жанчын. Вось і пайшлі на эксперымент – прынялі на вучобу 20 дзяўчат. Іх спецыяльнасць – афіцэры памежнага кантролю, працаваць яны будуць у пунктах пропуску.

– Усе мае курсанткі – людзі, матываваныя на службу, – гаворыць курсавы афіцэр пра сваіх падапечных. – З дваццаці дзве ўжо служылі ў памежнай службе па кантракце, ім усе патрабаванні звыклыя і зразумелыя. Пяцёра – выпуск­ніцы кадэцкіх класаў – тым не ў навіну страявая падрыхтоўка.

Астатнія 13 – ўчарашнія школьніцы, сямнаццацігадовыя дзяўчынкі. Не схаваю, адаптацыя праходзіла няпроста – цяжка давалася страявая падрыхтоўка, учора дзяўчаты першы раз узялі ў рукі зброю, была агнявая падрыхтоўка.

Але, калі шчыра, перыяд адаптацыі прайшоў значна хутчэй, чым мне здавалася. Яны ў нас моцныя духам, бачаць перад сабой мэту і ідуць да яе, што называецца, напралом. У гэтым мужчынам-курсантам ў іх можна павучыцца.

Распарадак і ў курсантаў, і ў курсантак аднолькавы: пад’ём а 6-й раніцы, у 7.10 сняданак, з раніцы фізічная падрыхтоўка, прабежка, заняткі страявой на пляцы, агнявая падрыхтоўка, лекцыі ў аўдыторыях. 

Ніякай касметыкі нідзе, ланцужкоў і іншых упрыгожванняў. Мабільныя тэлефоны выдаюць толькі па выходных, каб патэлефанаваць маме, супакоіць яе. Інтэрнэту няма. Час для асабістых патрэбаў – усяго 50 хвілін у дзень. Ніякіх паслабленняў.

– Напэўна, у гэтым і ёсць рамантыка ваеннай службы, – хаваючы твар ад зноў набеглага дажджу пад капюшонам плашч-палаткі, распавядае маёр Гайманава. 

Дзяўчаты не скардзяцца і не ныюць

– Курсант Манкевіч! – Выклікае са строю адну з дзяўчат курсавы афіцэр.

Тая падыходзіць, выразна чаканячы крок. Гэтак жа выразна адказвае на пытанні.

Алена Манкевіч скончыла школу алімпійскага рэзерву ў Гродне, майстар спорту па вольнай барацьбе. Упэўненая, што яе спартыўныя навыкі спатрэбяцца ў будучыні, а ў вучылішчы паступіла выключна з пачуцця патрыятызму.

Начальнік аддзялення псіхалагічнага суправаджэння інстытута пагранічнай службы капітан Наталля Валахановіч працуе з курсанткамі з першага дня іх паступлення. Яна ведае: поспех любой справы залежыць ад таго, як маладыя змогуць адаптавацца да новых умоў. Таму так ўважлівая да зваротаў сваіх падапечных.

– Вядома, адрозненні паміж курсантамі хлопцамі і дзяўчатамі ёсць, – адзначае яна. – Не магу сказаць, што яны заўсёды на карысць прадстаўнікоў моцнай паловы. У першыя дні, не схаваю, у дзяўчат былі скупыя слязінкі, але яны хутка прайшлі. Не скардзяцца, не ныюць, а па-дзелавому ставяць пытанні. Яны ўмеюць цярпець і працаваць над сабой. Ды і іх прысутнасць маладых людзей дысцыплінуе – стараюцца не ўпасці тварам у бруд. Калі раней курсанты, нацёршы мазалі, у тапачках хадзілі, у гэтым годзе такога не ўбачыш. Так, фізічна прыгажуням цяжка, але ўсе нагрузкі спланаваны па нарастаючай.

Учора ў курсантак былі першыя стрэльбы – вышэйшыя афіцэры ацанілі: усе дзяўчыны справіліся дакладна і зладжана.

Хаця перад пачаткам некаторыя з іх падыходзілі з пытаннямі псіхалагічнай самарэгуляцыі. Насуперак распаўсюджанай думцы, што жаночага сяброўства не бывае, яны так падтрымліваюць адзін аднаго, так дапамагаюць!

Курсант Настасся Вайцяховіч набрала найбольш балаў пры паступленні – 271. Дзяўчына яшчэ з дзевятага класа вырашыла: буду афіцэрам. Спачатку хацела стаць афіцэрам у падраздзяленнях МНС, як тата. Але тата першы ж і не пагадзіўся. Аднак ад сваёй мары Насця не адступілася – абрала прафесію пагранічніка.

Настасся дзеліцца першымі ўражаннямі ад курсанцкага жыцця: разлічвала, што будзе цяжэй. Прынамсі, так яе ўсе настройвалі-палохалі. Але ўсё аказалася не так ужо і страшна. Да фізічных нагрузак дзяўчына прывыкла, а самае складанае было спачатку – усё рабіць хутка, ўкласціся ў нормы часу. Ды процівагаз нацягваць – валасы чапляліся.

Лідчанкі Валерыя Кучынская і Кацярына Запаснік – сяброўкі. Былі знаёмыя да вучобы, разам паступалі. Тое, што сталі жыць у адным пакоі, чыстая выпадковасць. Па пакоях размяркоўвалі строга па алфавітным спісе. Валерыя скончыла ваенна-патрыятычны клас, для Кацярыны выбар прафесіі абумовіла сям’я: у яе бацька памежнік. І хоць ад выбару дачкі спачатку быў не ў захапленні, але потым змірыўся.

У сваім выбары пакуль не расчараваліся, а цяжкасці іх не палохаюць.

Курсавы афіцэр Вольга Гайманава, строгая і клапатлівая, як мама, стала для гэтых дзяўчат галоўным чалавекам на ўсе чатыры гады вучобы.

Зрэшты, адно адрозненне ад службы ў мужчын у дзяўчат ўсё ж ёсць. Пасялілі іх у навучальным цэнтры ў камфортным інтэрнаце, па трое ў пакоі. У хлопцаў казарма разлічана на цэлы ўзвод – 20 чалавек. 

У інтэрнацкіх пакоях – той жа мінімалізм, што і ў казарме ў хлопцаў. У тумбачках – самае неабходнае, у шафе – толькі форма ды спартыўныя касцюмы. У адзіным стылі, роўненька і акуратна запраўленыя ложкі – нават гэтаму прыходзілася спачатку вучыцца.